Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2014

Ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην πλατεία Petőfi της Βουδαπέστης και η Ελληνική Ορθόδοξη Κοινότητα Ουγγαρίας


Στην Πέστη, οι ΄Ελληνες δεν ανέχονται πια να εκκλησιάζονται στη σερβική εκκλησία και ζητούν άδεια να κτίσουν δική τους. Ιδού τι συμβαίνει: Υπογράφουν 300 ελληνικές οικογένειες εξ ων τα 2/3 Μακεδονόβλαχοι. Οι 177 οικογένειες κατάγονται από τη Μοσχόπολη. Ο έρανος για τον ναό απέδωσε 32.454 χρυσά φλωριά. Τα 26.000 έδωσαν Μοσχοπολίτες, 40.000 χρυσά φράγκα ο Αλέξανδρος Λέπωρος, 2.000 χρυσά φλωριά ο Ναούμ Μέσκα και ο Γεώργιος ΧριστοδούλουΟ μεγαλοπρεπής ελληνικός ναός της Πέστης εγκαινιάζεται το 1770 και αφιερώνεται στην Κοίμηση της Θεοτόκου. (Πηγή: Εδώ)

Από τον Κανονισμό λειτουργίας του Ιερού Ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου της «εν Πέστα ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΟΣ ΓΡΑΙΚΩΝ ΤΕ ΚΑΙ ΒΛΑΧΩΝ [...]» (1802), που αναφέρει:
«Κοινή γνώμη απεφασίσαμεν διά να έχωμεν παντοτινήν ειρήνην τόσον ημείς, όσο και τα τέκνα των τέκνων ημών και όλοι οι μεταγενέστεροι του ΓΕΝΟΥΣ ΜΑΣ, ΓΡΑΙΚΟΙ ΤΕ ΚΑΙ ΒΛΑΧΟΙ...».
(Πηγή: Εδώ)


Η ΕΠΑΝΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ
<< ΥΠΟ ΕΛΛΗΝΩΝ ΙΔΡΥΘΕΙΣΑΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ
ΟΥΓΓΡΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΒΟΥΔΑΠΕΣΤΗΣ >>

Η Ουγγρική Κυβέρνηση έλαβε την ιστορική απόφαση για την επαναλειτουργία της «Υπό Ελλήνων ιδρυθείσας Ορθοδόξου Ουγγρικής Εκκλησιαστικής Κοινότητας Βουδαπέστης». Με αυτήν την απόφαση το Ουγγρικό Κράτος αναγνωρίζει ότι η συγκεκριμένη κοινότητα καταργήθηκε βίαια από την Κρατική Υπηρεσία Εκκλησιαστικών Υποθέσεων στις 10 Οκτωβρίου 1951 και η τωρινή κοινότητα αποτελεί τη διάδοχο της και συνεχιστή, της δραστηριότητας της. Μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα η Κοινότητα πρόκειται να ζητήσει την αποκατάσταση της περιουσίας της και γενικά την επαναφορά της προ του 1951 καταστάσεως.

Στην κοινότητα ανήκει και ο Ιερός Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ο οποίος σήμερα κατέχεται παρανόμως από τη Ρωσική Εκκλησία. Ο ναός άρχιζε να κτίζεται το 1791 με δαπάνες του Ελληνισμού της Πέστης και ολοκληρώθηκε το 1802. Σχεδιάστηκε με δύο καμπαναριά αλλά το ένα καταστράφηκε στο Β' παγκόσμιο πόλεμο. Σημειώνεται πως όλες οι επιγραφές στις αγιογραφίες στην εκκλησία είναι στα ελληνικά. Μαρτυρία της Ελληνικότητας της κοινότητος και της ιδιοκτησίας της εκκλησίας είναι το πρωτόκολλο που κρατούσε η κοινότητα αρχίζοντας από το 1796. (ντοκουμέντο 1). 

Στο κτίσιμο της εκκλησίας συμμετείχαν βάσει του πρωτοκόλλου όλες οι ευκατάστατες ελληνικές και μακεδονοβλαχικές οικογένειες της εποχής, τα μέλη των οποίων είχαν Ελληνική συνείδηση , προέρχονταν από την Ελλάδα και ήταν χριστιανοί ορθόδοξοι. Επίσης μεγάλο γεγονός αποτελεί ότι στην εκκλησία αυτή εργαζόταν ο Κύπριος ήρωας της Ελληνικής Παλιγγενεσίας Ιωάννης Καρατζιάς ο οποίος συνελήφθη στην Βουδαπέστη και εκτελέστηκε από τους Τούρκους μαζί με τον Ρήγα Φεραίο στο Βελιγράδι. Αυτές οι οικογένειες δεν στήριξαν μόνο την θρησκευτική ζωή αλλά και τις επιστήμες, όπως η οικογένεια Σίνα που έκανε δωρεές στην ακαδημία επιστημών και ήταν κυριότερος χρηματοδότης της Γέφυρας της Αλυσίδας, όπως αναφέρεται και στην εντοιχισμένη πλάκα στην γέφυρα. Επίσης, ο Σίνας βοήθησε σημαντικά στη δημιουργία της βιβλιοθήκης Ζαβίρα, που άνηκε στην κοινότητα και σήμερα μεγάλο μέρος της έχει δυστυχώς καταστραφεί. Παράλληλα, ο τότε πρόξενος της Ελλάδος (ντοκουμέντο 2) ιδρύει το Χαρίσειο Ίδρυμα, το οποίο χάνεται την ίδια εποχή μαζί με την εκκλησία. Στην αρπαγή της εκκλησίας και στον σφετερισμό της από το Πατριαρχείο της Μόσχας πρωταγωνιστικό ρόλο έπαιξε ο ιερέας Feriz Berki* , ο οποίος συντάσσοντας έναν αλλόκοτο οργανισμό (Αδμινιστούρα) κατάφερε, με την ανοχή των κατοχικών ρωσικών δυνάμεων, μετά το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου να εφαρμόσει το σχέδιο οικειοποιήσεως της περιουσίας της Ελληνικής Ορθοδόξου Κοινότητος της Βουδαπέστης και του ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην πλατεία Petőfi. Με αυτόν τον τρόπο δημιούργησε το 1949 την ονομαζόμενη Ουγγρική Ορθόδοξο Εκκλησία, .την οποία υπήγαγε στο Πατριαρχείο της Μόσχας, εκμεταλλευόμενος γεγονότα και καταστάσεις που επικρατούσαν εκείνη την εποχή στην κομμουνιστική Ουγγαρία. Αξίζει να σημειωθεί, ότι μέχρι το 1949 ουδεμία κοινότητα της Ρωσικής εκκλησίας υπήρχε στην Ουγγαρία. Παράλληλα, με το υπάρχον τότε κομμουνιστικό καθεστώς ήταν αδύνατη πάσα αντίδραση. Με τον ίδιο τρόπο όλες οι ελληνικές εκκλησίες και θρησκευτικές κοινότητες της Ουγγαρίας πέρασαν στα χέρια του Ρωσικού Πατριαρχείου. 

Η Ελληνικότητα της εκκλησίας αποδεικνύεται από τα έγγραφα του 1931 (ντοκ. 3) και από τα έγγραφα του τελευταίου Ορθόδοξου ιερέα, αρχιμανδρίτη Ιλαρίωνα Βασδέκη (ντοκ. 4 & 5) που εκτελούσε χρέη Προξενικών Ελληνικών αρχών με εντολή των ρωσικών δυνάμεων κατοχής (ντοκ. 6 & 7). Πιστεύουμε ότι η Ουγγρική δικαιοσύνη θα αποκαταστήσει το δίκαιο αίτημα της Ελληνικής Ορθοδόξου Κοινότητας.

* Αντιφωνητής 3-5-2000





~ Ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον άρθρο είναι το παρακάτω, που δυστυχώς ένα τμήμα του μόνο αποθηκεύτηκε και δεν υπάρχει στο διαδίκτυο πλέον...γι αυτό παραθέτουμε μόνο την πρώτη σελίδα με την ελπίδα να βρεθεί στο μέλλον ολόκληρο το άρθρο.

Οι επιστολές Βασδέκα 
Οι περιπέτειες ενός Έλληνα μοναχού - ιερέα στην Ουγγαρία

Του π. Χριστόφορου Χορευτού

Από το περιοδικό "Ενδοχώρα", Τεύχος 68, Μάϊος 2000

Η οργάνωση της ανατολικής χριστιανικής εκκλησίας, σεβόμενη τις αρχές της αποστολικής προελεύσεως της, παρέμεινε μέχρι σήμερα κοινότητα αποτελούμενη από ισότιμες, ισόνομες και ανεξάρτητες (αυτοκέφαλες) τοπικές εκκλησίες. Μεταξύ των Πατριαρχείων και των τοπικών αυτόνομων εθνικών εκκλησιών δεν υφίστανται σχέσεις υποταγής, αλλά η εξής -βασιζόμενη στη σειρά τιμής ή και τη χρονολογία ιδρύσεως— ιεραρχία:

Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, Πατριαρχείο Αντιοχείας, Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, Ρωσική Εκκλησία, Ουκρανική Εκκλησία, Εκκλησία Γεωργίας, Σερβική Εκκλησία, Ρουμανική Εκκλησία, Βουλγαρική Εκκλησία, Εκκλησία Κύπρου, Εκκλησία Ελλάδος, Εκκλησία Αλβανίας, Εκκλησία Πολωνίας, Εκκλησία Τσεχίας και Σλοβακίας, Εκκλησία Αμερικής και, νεώτερα, η Εκκλησία Εσθονίας.

Η απαρίθμηση παρατίθεται βάσει μελέτης του δρα Feriz Berki που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο του 1994, στο φύλλο αρ. 7 των Τετραδίων Οικουμενικών Μελετών με τίτλο «Η Ορθόδοξη Εκκλησία».

Επικεφαλής των τοπικών εκκλησιών είναι πατριάρχες, αρχιεπίσκοποι ή μητροπολίτες. Η τιμητική πρωτοκαθεδρία του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και ο χαρακτήρας των σχέσεων μεταξύ των τοπικών εκκλησιών αντικατοπτρίζεται κατάλληλα στην έκφραση «πρώτος εν ίσοις» (primus inter pares).

Το 324 ο αυτοκράτωρ Κωνσταντίνος αποφασίζει να μεταφέρει την πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας από τη Δύση στην Ανατολή.

Στη θέση της αρχαίας πόλης Βυζάντιο κτίζει τη νέα αυτοκρατορική πρωτεύουσα, την οποία ονομάζει Κωνσταντινούπολη και η οποία δεν θα γίνει απλώς αυτοκρατορική πρωτεύουσα της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας αλλά, όπως είδαμε, θα έχει και την πρωτοκαθεδρία των ίσων μεταξύ τους πατριαρχικών εδρών.

Σημαντικός στόχος των ιεραποστόλων που ξεκίνησαν από εδώ, έγινε η λεκάνη των Καρπαθίων, η Ουγγρική Αυτοκρατορία. Την ανάμνηση αυτής της ιεραποστολικής δράσεως φυλάττουν μερικά μοναστήρια ελληνικού τελετουργικού, από τα οποία, χωρίς να είμαστε εξαντλητικοί, αναφέρουμε τα εξής:

— Το μοναστήρι του Marosvar —αργότερα Orozlamos — που κτίσθηκε από τον φύλαρχο Ajtony, βαπτισμένο στο Βιδίνιο, κατά το ελληνικό τελετουργικό. Το μοναστήρι αφιερώθηκε στον Άγιο Ιωάννη και επανδρώθηκε με Έλληνες μοναχούς.

— Το γυναικείο μοναστήρι του Veszpremvolgy, που ιδρύθηκε από τον βασιλιά Στέφανο. Ένα αντίγραφο του 12ου αι. του ελληνόγλωσσου Τυπικού του μοναστηριού φυλάγεται στο Εθνικό Μουσείο της Βουδαπέστης.

— Το μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα, το όνομα του οποίου διατηρήθηκε στο τοπωνύμιο Dunapentele, που μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο μετονομάστηκε σε Sztalinvaros, αργότερα δε σε Dunaujvaros.

— Το ελληνικό μοναστήρι του Szavaszentdmeter, για το οποίο μας διασώθηκαν πολλές σύγχρονες σημειώσεις.

Ο ανατολικός χριστιανισμός ανανεώθηκε και πήρε νέα δύναμη όταν, κατά τον 18ο αι., Έλληνες έμποροι εγκαταστάθηκαν στις πόλεις Hodmezovasarhely, Szentes, Kecskemet, Karcag, Dunafoldvar, Πέστη, Σεντανδρέα, Vac, Gyongyos, Eger, Miskolc, και αλλού. Παντού δημιούργησαν εκκλησιαστικές κοινότητες και ανήγειραν ναούς στα κέντρα των πόλεων, ίδρυσαν σχολεία και βιβλιοθήκες. Αγόρασαν γαίες για τα νεκροταφεία τους.

Με τον χρόνο οι κοινότητες τους βαθμιαία εξουγγρίσθηκαν και από τον περασμένο αιώνα κιόλας οι λόγιοι ιερείς μεταγλώττισαν και εξέδωσαν στην ουγγρική γλώσσα τα λειτουργικά βιβλία. Όμως εξακολούθησαν να φυλάττουν με απαράλλακτη αφοσίωση και αγάπη την πίστη και την ελληνική πολιτιστική κληρονομιά τους. Οι σχέσεις τους με τη Μητέρα Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως ποτέ δεν διεκόπησαν, μολονότι, για την επίτευξη αυτού του σκοπού, έγιναν πλείστες εξωτερικές προσπάθειες επεμβάσεως. Σέρβοι και Ρουμάνοι επίσκοποι επιχείρησαν επανειλημμένως να θέσουν υπό τη δικαιοδοσία τους τις ιδρυθείσες από Έλληνες εκκλησιαστικές κοινότητες της Ουγγαρίας. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος όμως προερχόταν πάντα από τις επεμβάσεις του κράτους, που είχαν, συνήθως, πολιτικά κίνητρα. Μετά το Τριανόν*, και αργότερα, στα χρόνια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, οι ουγγρικές κυβερνήσεις προσπάθησαν, ανάλογα με τις επίκαιρες πολιτικές αντιλήψεις ή τη στάση του πολέμου, να δημιουργήσουν με τη βία μία ορθόδοξη εκκλησιαστική οργάνωση που δεν είχε καμιά ιστορική ρίζα, αλλά, κατά τη γνώμη των εκάστοτε κυβερνήσεων —ή, μάλλον, των τυχοδιωκτών συμβούλων τους— θα εξυπηρετούσε καλύτερα τα εθνικά συμφέροντα. Αυτή η επιδίωξη συγκάλυπτε επί πολύ την προσχεδιασμένη και κατευθυνόμενη εθνοπροδοτική και καταστρεπτική για την Εκκλησία δραστηριότητα μερικών πρακτόρων, οι οποίοι, υποδαυλίζοντας τα εθνικά πάθη, εκμεταλλεύθηκαν την έλλειψη γνώσεων για την Ορθοδοξία, αλλά κυρίως την καλοβουλία των ανθρώπων που ανησυχούσαν για την πατρίδα και την Εκκλησία τους. Οι μηχανορραφίες ξεκινούσαν από τη Β' Διεύθυνση του Υπουργείου θρησκευμάτων και Παιδείας (εφεξής ΥΘΑΠ). Εδώ εργάζεται, ως εισηγητής θεμάτων Ορθοδοξίας, ο κατά το ήμισυ σερβικής καταγωγής, αλλά Ούγγρος υπήκοος Feriz Berki, ο οποίος, τον Νοέμβριο του 1940, απελάθη από την Ελλάδα, όπου, από το 1936, ήταν σπουδαστής θεολογίας στην Αθήνα, ως υπότροφος του Χαρισείου Ιδρύματος. Μετά την επιστροφή του βρίσκει...
Πηγή: Εδώ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η κόσμια κριτική και η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των σχολιαστών είναι σεβαστή. Σχόλια τα οποία υπεισέρχονται σε προσωπικά δεδομένα ή με υβριστικό περιεχόμενο να μην γίνονται. Τα σχόλια αποτελούν καθαρά προσωπικές απόψεις των συντακτών τους. Οι διαχειριστές δεν ευθύνονται σε καμία περίπτωση για τυχόν δημοσίευση υβριστικού ή παράνομου περιεχομένου στα σχόλια των αναρτήσεων.Τα σχόλια αυτά θα διαγράφονται με την πρώτη ευκαιρία.